آشنایی با بیمه های آتش سوزی و بلایای طبیعی
دستاوردهای مادی بشر از آغاز زندگی شهرنشینی و خاصه پس از توسعه صنعت در معرض انواع خطرها و حوادث گوناگون قرار داشته و دارد . ترس از سوانح و بلایای طبیعی مانند : آتش سوزی ، سیل ، زلزله ، طوفان ، آتشفشان و بیم از بین رفتن ثروت و اموالی که حاصل یک عمر تلاش و کوشش انسان می باشد عواملی است که آرامش و آسایش او را سلب و زندگی وی را توام با نگرانی و تشویق می سازد .
انسان امروز نیازمند پشتوانه ای مطمئن و همیشگی است تا بتواند با آثار زیان بار حوادث و بلایای طبیعی مقابله کرده و خسارت های بوجود آمده را جبران نماید . در این راستا شرکت سهامی بیمه ایران تلاش وافری در جهت رشد و توسعه صنعت بیمه در کشور داشته و با ارائه پوششهای بیمه ای مناسب از نابودی سرمایه های ملی جلوگیری و با ایجاد تامین و آرامش خاطر که لازمه فعالیت اقتصادی است ، گامهای موثری در جهت رشد و شکوفائی اقتصاد کشور و جبران خسارت وارد به اموال شهروندان ارجمند برداشته است .
معرفی بیمه آتش سوزی
تعریف آتش سوزی:
عبارت است از آتشی که از یک منبع حرارتی غیرقابل کنترل سرچشمه گرفته و یا منبع حرارتی کنترل شده ای را ترک نماید و دارای چنان نیروی حرارتی باشد که گسترش و توسعه یابد.
آتش سوزی ها را معمولاً به دو دسته آتش سوزی کنترل شده و یا اهلی و آتش سوزی غیرقابل کنترل و یا وحشی تقسیم می کنند. آتش سوزی اهلی همان آتش مورد نیاز و استفاده بشر می باشد مانند آتش بخاری و چراغ گاز و سایر منابع حرارتی و بالعکس چنانچه همان آتش از هدف اصلی خود خارج و منحرف شود به آن آتش سوزی وحشی گویند.
از نظر فنی بیمه و در زبان بیمه ای ، آتش سوزی عبارت است سوختن و شعله ور شدن یک جسم قابل سوختن یا عمل و فرآیند سوختن چیزی که همراه با شعله و سوزش باشد. به همین دلیل سوختن آهسته و بدون شعله (اکسیداسیون) ، تغییر رنگ و بو دادن ، حرارت و گرما دادن به چیزی ، تخمیر ، کباب شدن یا کباب کردن چیزی (مواد غذایی) به معنای آتش سوزی و حریق عرفی نیست. در بیمه نامه آتش سوزی واژه (آتش سوزی) به کار رفته است و منظور از آن خطری است که با ایجاد گرما و شعله و سوختن ، موجب زیان دیدن اموال (مورد بیمه) می شود. بنابراین گرم شدن بی اندازه بخاری که موجب شکستن شیشه مغازه ای شود یا باعث تغییر رنگ و بوی اجناس درون آن گردد آتش سوزی به معنای عرفی و بیمه ای بشمار نمی رود.
موضوع بیمه آتش سوزی :
موضوع بیمه آتش سوزی تأمین خسارت و جبران زیانهای مالی و مادی است که بر اثر وقوع خطر آتش سوزی به اموال و دارائیهای منقول و غیرمنقول بیمه گذار اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی وارد می شود. بنابراین در بیمه آتش سوزی خسارتهای مالی مورد تأمین قرار می گیرند نه خسارتهای جانی و بدنی ، اضافه کنیم که خسارت وارد به اموال اشخاص ثالث بر اثر وقوع آتش سوزی که مطابق قانون موجب مسئولیت و پاسخگویی بیمه گذار شود نیز همراه پوشش خطر آتش سوزی یا بطور جداگانه از طریق بیمه نامه مسئولیت مدنی مورد تأمین بیمه گران قرار می گیرند. از آنجا که بیمه آتش سوزی یکی از رشته های شاخه ، بیمه اموال است اصل غرامت ، قاعده جانشینی ، اصل حسن نیت ، قاعده نفع بیمه ای و قاعده نسبی سرمایه و حق بیمه حاکم بودن است.
انواع خطرهای تحت پوشش در بیمه آتش سوزی :
در بیمه آتش سوزی خطرات تحت پوشش به 2 گروه به شرح زیر تقسیم بندی شده اند :
خطرات اصلی و خطرات اضافی تبعی که در ابتدا به تعریف خطرات اصلی می پردازیم .
خطرهای اصلی : در بیمه آتش سوزی سه خطر آتش سوزی،صاعقه و انفجار به عنوان خطرات اصلی تحت پوشش بیمه قرار می گیرد.
تعاریف خطرات اصلی :
تعریف آتش و آتش سوزی : آتش عبارت است از ترکیب هر ماده سوختنی با اکسیژن به شرط آنکه با شعله و حرارت همراه باشد. به عبارت دیگر جهت ایجاد آتش به 3 عنصر هوا (اکسیژن) ، جسم سوختنی و دما نیاز می باشد که در این حالت مثلث آتش تشکیل می گردد. چنانچه یکی از سه عنصر مذکور وجود نداشته باشد عمل سوختن انجام نخواهد گرفت.
برای ایجاد آتش سوزی بایستی آتش از کانون اولیه خود خارج شده که در این حالت ان را آتش کنترل نشده (مهار نشده) گویند و در عرف بیمه این آتش قابل بیمه شدن می باشد. منظور از دما در تعریف فوق جرقه یا آتش زنه ای است که باعث ایجاد آتش یا شعله می گردد که اصطلاحاً Flash Point نامیده می شود بنابراین آتش سوزی عبارتست از آتشی که از یک منبع حرارتی غیر قابل کنترل سرچشمه گرفته و یا منبع حرارتی کنترل شده ای را ترک نماید و دارای چنان حرارتی باشد که گسترش و توسعه یابد.
تغییر ماهیت یا تغییر شیمیایی بعضی از کالاها و مواد بر اثر تخمیر یا اکسیداسیون (خودسوزی) و یا همچنین داغی اجسام بر اثر حرارت (مانند داغی اطو) و یا سوختن اجسام در یک آتش کنترل شده (افتادن اجسام به داخل بخاری و ...) تحت پوشش بیمه نامه قرار نمی گیرند.
انفجار : در بیمه آتش سوزی انفجار به مفهوم هر نوع آزاد شدن ناگهانی انرژی حاصل از انبساط گاز و یا بخار است.
انفجار ممکن است بصورت مختلف بروز کند لیکن همه آنها دارای خاصیت مشترکی هستند بدین معنی که علت هر انفجار ، انبساط مقدار زیادی گاز یا بخار است که بر اثر فشار قوی و یا تولید حرارت و یا فعل و انفعالات شیمیایی به مانع اطراف خود فشار آورده ، آن را می ترکاند. هر انفجاری در بیمه نامه آتش سوزی قابل بیمه شدن نمی باشد ، از جمله انفجارهای هسته ای و مواد منفجره و ... بعضی از انفجارها طبق شرایط خاص و با منظور نمودن حق بیمه اضافی تحت پوشش بیمه آتش سوزی قرار خواهند گرفت.
صاعقه : در بیمه آتش سوزی صاعقه عبارتست از تخلیه بار الکتریکی بین دو ابر یا بین ابر و زمین که بر اثر القای دو بار مخالف بوجود می آید. مقصود از خطرهای صاعقه تنها خسارت وارد شده در اثر آتش سوزی ناشی از صاعقه نیست بلکه بیشتر به منظور خسارت مستقیم ناشی از صاعقه است که اصطلاحاً آن را صاعقه سرد می نامند و بدون آتش سوزی تولید می شوند. مانند : گداختن شدن ، ترکیدن ، سوختن از رو .
صاعقه ای که در نزدیک موتور یا ماشین دیگری به سیمهای موجود در هوای آزاد که نیروی برق را به آن موتور یا ماشین منتقل می کند اصابت کند بار زیاد حاصل از برخورد صاعقه به سیم به موتور منتقل و باعث خرابی دستگاهها می گردد که اینگونه خسارات از تعهد بیمه گر خارج است. به طور خلاصه خسارتی که در اثر حرارت مستقیم و یا غیرمستقیم صاعقه و یا در اثر نیروی آن تولید شوند خسارت مستقیم ناشی از صاعقه هستند که بیمه شده محسوب می گردند لیکن خساراتی که در اثر انرژی الکتریکی صاعقه تولید شوند خسارات غیرمستقیم صاعقه نام دارد که بیمه شده محسوب نمی شوند.
انواع بیمه آتش سوزی:
بطور کلی اماکن و مراکزی که در بیمه آتش سوزی تحت پوشش قرار می گیرند به سه دسته تقسیم می شوند:
واحدهای مسکونی
مراکز صنعتی
مراکز غیر صنعتی
اصطلاحات معمول در بیمه آتش سوزی :
بیمه گر : شرکت بیمه .
بیمه گذار : متقاضی خرید بیمه نامه(مشتری) .
مورد بیمه : منزل مسکونی ، واحد صنعتی یا غیرصنعتی.
حریق :آتش سوزی .
ارزش بنا : قیمت ساخت (ساختمان) بدون ارزش عرصه.
واحد مسکونی : محلی که برای کار و حرفه نیست و صرفاً به منظور سکونت از آن استفاده می شود.
مراکز صنعتی : مراکزی که در آن فعالیت صنعتی انجام می شود مثل کارخانه اتومبیل سازی و یا ...
مراکز غیرصنعتی : مراکزی که در آن هر فعالیتی بجز فعالیتهای صنعتی انجام می شود مثل فروشگاهها ، بیمارستانها ، سینماها ، مراکز پخش دارو و ...
خطر یا پوشش اصلی:
شامل آتش سوزی (حریق) ، انفجار و صاعقه .
خطرات اضافی یا تبعی : در بیمه آتش سوزی علاوه بر خطرهای ذکر شده خسارات ناشی از خطرهای زلزله و آتشفشان ، سیل و طغیان آب دریاها و رودخانه ها ، طوفان ، رانش زمین ، سقوط بهمن ، ترکیدگی لوله آب ، ضایعات ناشی از آب باران و ذوب برف ، سقوط هواپیما و هلی کوپتر ، شکست شیشه ، سرقت اموال و اثاثیه منزل و بسیاری از خطرهای دیگر با درخواست بیمه گذار تحت پوشش بیمه قرار می گیرد که به آن خطرات اضافی می گویند و به تبع خطرات اصلی بیمه می شوند.
تعاریف خطرات تبعی :
زلزله و آتشفشان : در بیمه زلزله خسارت مستقیم وارد به ساختمانها اعم از مسکونی ، غیرمسکونی و صنعتی و همچنین اسباب و لوازم موجود در آنها در مقابل زلزله و یا آتشفشان بیمه می شوند. ضمنا خسارتهای وارد شده باید همزمان با حوادث مزبور ایجاد شده باشد.
سیل و طغیان آب دریاها و رودخانه ها : سیل ، جریان ناگهانی آبهای سطحی خارج از مسیر طبیعی است که به علت ریزش باران ، برف، طغیان رودخانه و یا شکست آبگیر و سدها ایجاد می شود.
طوفان و گردباد و تندباد: در بیمه طوفان خسارتهای ناشی از طوفان ، تندباد و گردباد تحت پوشش قرار می گیرد ( در علم هواشناسی معمولا بادی که سرعت آن بیش از 61 کیلومتر در ساعت باشد طوفان محسوب می گردد)
ترکیدگی لوله آب و ضایعات ناشی از برف و باران : در این پوشش بیمه ای خسارتهای وارد به مورد بیمه (ساختمان ، ابنیه و ...) و اموال و اثاث موجود در آن که ناشی از ترکیدن لوله آب و ضایعات برف و باران باشد تحت پوشش قرار می گیرد.
سقوط هواپیما و هلیکوپتر:خسارتهای ناشی از سقوط هواپیما و هلیکوپتر یا اشیای ساقط شده از آنها ( به استثنای بمب و یا مواد منفجره و سایر جنگ افزارها) حداکثر تا کل مبلغ بیمه شده تحت پوشش قرار می گیرد.
نرخ بیمه در مناطق بیش از شعاع 5 کیلومتری فرودگاه 05/0در هزار و در مناطق نزدیک به فرودگاه 1/0 در هزار ارزش مورد بیمه می باشد.
شکست شیشه : خسارتهای ناشی از شکست شیشه های منصوب در ساختمان مورد بیمه اعم از مسکونی و غیر صنعتی در اثر حادثه و برخورد شی خارجی تحت پوشش می باشد. اصولا شیشه به دو صورت میان تهی و مسطح ساخته می شود شیشه های میان تهی به شرط آنکه منصوب باشند تحت پوشش قرار می گیرند.
بیمه دزدی با شکست حرز: بیمه گر خسارت ناشی از فقدان یا خرابی اموال بیمه شده را که در نتیجه دزدی با شکست حرز روی دهد حداکثر تا مبلغ بیمه شده جبران می نماید. موارد زیر دزدی با شکست حرز محسوب می گردد:
بالا رفتن از دیوار محل استقرار اموال بیمه شده یا شکستن در یا پنجره و یا خراب کردن دیوار و نظایر آن.
باز کردن در بوسیله کلید تقلبی و سایر آلات و ادواتی که عادتا برای باز کردن قفل بکار نمی روند.
ورود سارق به محل قرار گرفتن اموال بیمه شده در شب.
ورود به محل با تهدید بیمه گذار و یا سایر اعضای خانواده و یا خدمتگذار به جان یا آبروی آنها.
" آتش ویران می کند ، بیمه ایران جبران می کند."
روابط عمومی بیمه ایران
